Czy grill gazowy jest zdrowy? Fakty i mity o grillowaniu bez węgla

Grillowanie to symbol letniego wypoczynku, ale coraz więcej osób zastanawia się nad wpływem tej formy przygotowywania posiłków na zdrowie. W kontrze do tradycyjnych metod z użyciem brykietu grillowanie na gazie zdobywa uznanie jako wygodna i potencjalnie bezpieczniejsza opcja. Czy słusznie? Przeanalizujmy najnowsze doniesienia ze świata nauki!

Jak działa grill gazowy?

Ogólny schemat działania urządzenia jest bardzo prosty: zasila je propan-butan, który jest doprowadzany do systemu palników umieszczonych pod rusztem. Po otwarciu zaworu gaz dociera do ceramicznych elementów, gdzie miesza się z powietrzem i zapala. Nowoczesne modele mają precyzyjne regulatory mocy umożliwiające dostosowanie temperatury do konkretnej potrawy.

Kluczową różnicą w porównaniu do wersji opalanej węglem drzewnym jest konstrukcja zapobiegająca bezpośredniemu kontaktowi żywności z ogniem. Specjalne deflektory rozpraszają płomień, a skapujący tłuszcz trafia na rozgrzane kamienie lawowe lub metalowe tacki i tworzy aromatyczną parę. Dzięki temu smak potraw z grilla gazowego zachowuje charakterystyczną nutę wędzonki – bez konieczności używania węgla.

Jak prawidłowo grillować na grillu gazowym? Spokojnie, to naprawdę bardzo proste.

1. Dokładnie wyczyść ruszt.
2. Rozgrzej urządzenie do odpowiedniej temperatury przed położeniem potraw.
3. Ułóż potrawy i dbaj o utrzymywanie stałej temperatury pieczenia.

Zdrowie a rodzaj grilla – co mówią badania?

Jaki grill jest najzdrowszy? Analizy przeprowadzone przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego wykazały, że palma pierwszeństwa należy do urządzeń gazowych. Podczas serii eksperymentów zmierzono emisję szkodliwych substancji i okazało się, że urządzenia zasilane propanem wytwarzały aż pięciokrotnie mniej wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) niż odpowiedniki zasilane brykietem.

Choć WWA stanowi pewne zagrożenie dla zdrowia, to głównym zagrożeniem przy tradycyjnym przygotowywaniu posiłków jest dym zawierający benzopiren. Ten kancerogen powstaje, gdy tłuszcz spada na rozżarzony węgiel. W przypadku sprzętu gazowego ten etap jest wyeliminowany dzięki systemowi odprowadzania skapujących resztek.

Do podobnych wniosków doszli naukowcy z Politechniki Warszawskiej, którzy przebadali różne rodzaje sprzętu i wykazali, że w przypadku urządzeń węglowych zasilanych brykietem wykryto aż 13 z 16 badanych szkodliwych związków.

Niebezpieczne podczas przyrządzania potraw na węglu są głównie:

• wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (PAH) – powstają, gdy tłuszcz skapuje na rozżarzony węgiel i w postaci dymu ponownie osadza się na daniach;
• heterocykliczne aminy aromatyczne (HCA) – tworzą się w mięsie pod wpływem długotrwałego działania wysokiej temperatury.

W tym kontekście odpowiedź na pytanie o to, jaki grill jest najzdrowszy, brzmi: gazowy. Niemal nie emituje on niepożądanych związków zarówno przed, jak i w trakcie przygotowywania potraw. Poza tym, dzięki precyzyjnej kontroli temperatury, bez trudu przygotujesz w nim dania z naszej serii BBQ – od teraz grillowanie i zdrowie mogą iść w parze.

Fakty i mity o grillowaniu na gazie

Wokół tej formy grillowania narosło wiele mitów. Poniżej rozprawiamy się z tymi najpopularniejszymi!

• Mit: Brak dymu oznacza brak smaku.
  Prawda: Kamienie lawowe lub stalowe płytki wchłaniają tłuszcz, tworząc mgiełkę nadającą potrawom aromat – bez względu na to, czy są to wędliny i mięsa, kiełbasy i kaszanki, czy dania wege. Co warto podkreślić, potrawy z grilla węglowego i gazowego mogą mieć podobny aromat – kluczem do sukcesu jest zastosowanie odpowiednich technik grillowania.
• Mit: Im większa moc urządzenia, tym lepiej.
  Prawda: Moc powinna być dostosowana do potrzeb. Wyższa wartość nie zawsze przekłada się na lepsze efekty – kluczowa jest możliwość precyzyjnej regulacji temperatury.
• Mit: Grille gazowe emitują więcej zanieczyszczeń.
  Prawda: Badania powietrza wokół miejsc grillowania wykazały, że stężenie PM2.5 przy urządzeniach gazowych jest niższe średnio o 68% w porównaniu do stężenia występującego przy grillach na brykiet drzewny (węglowy).
• Mit: Wyższa cena oznacza lepszą jakość.
  Prawda: Droższe modele oferują dodatkowe udogodnienia (np. termometry), ale podstawowe funkcjonalności są podobne we wszystkich segmentach cenowych.

Jak przygotowywać potrawy zdrowo na grillu gazowym?

Kluczem do przyrządzania zdrowych potraw z grilla gazowego jest technika obróbki termicznej. Oto praktyczne porady:

• Marynuj składniki – mieszanki z dodatkiem octu jabłkowego lub soku z cytryny redukują powstawanie amin heterocyklicznych nawet o 90%.
• Kontroluj temperaturę – optymalny zakres to 160–200°C. Większość urządzeń ma wbudowany termometr, dzięki któremu można bardzo precyzyjnie ustawić temperaturę.
• Grilluj nie tylko mięso, ale i pieczywo czy warzywa, np. korzeniowe (marchew, buraki).
• Regularnie czyść ruszt – pamiętaj, że usuwanie resztek zapobiega ich przypalaniu podczas kolejnych sesji grillowania.

Dlaczego grill gazowy może być dobrym wyborem?

Technologia gazowa ma wiele zalet, które sprawiają, że jest atrakcyjną alternatywą dla tradycyjnego grilla na brykiet. Te kluczowe to:

• wygoda i szybkość – nie musisz czekać na rozpalenie węgla, urządzenie jest gotowe do pracy w kilka minut. Po zakończeniu wystarczy zakręcić dopływ paliwa;
• precyzyjna kontrola temperatury – możliwość regulacji płomienia umożliwia dostosowanie ciepła do rodzaju przyrządzanego dania;
• wszechstronność – na urządzeniach gazowych możesz przygotować znacznie więcej potraw niż na tradycyjnych. Grillowane jedzenie zachowuje więcej składników odżywczych dzięki krótszemu czasowi obróbki;
• łatwość czyszczenia – brak popiołu sprawia, że utrzymanie czystości jest znacznie prostsze;
• możliwość korzystania w różnych miejscach – sprzęt gazowy sprawdzi się nie tylko w ogrodzie, ale również na tarasie, balkonie czy w altanie.

Wybierając model gazowy, możesz cieszyć się wyjątkowym smakiem dań i zadbać o zdrowie. Zastosowane w tego typu urządzeniach nowoczesne technologie sprawiają, że to właśnie ta metoda grillowania już dziś jest najbezpieczniejszą formą przygotowywania potraw na świeżym powietrzu – dzięki niej możesz delektować się smacznymi daniami szybko, niemal wszędzie i bez obaw o negatywne skutki zdrowotne. Smacznego!